Kunst op het eiland Taiwan
Voor Chinezen is het eiland Taiwan een aanhangsel van het Middenrijk, voor vele wereldburgers is het de productieplaats van een van hun huiselijke spullen en voor anderen is het eiland gewoon een onbekend stuk van de wereld. De Portugezen zeevaarders kozen om het eiland “Ihla Formosa”, het mooie eiland, te noemen. Die schoonheid vinden we terug in de kunsten van zijn inwoners …
De groene kustzichten van het eiland, zoals de Portugezen deze ook tegenkwamen @Taiwan Tourism
De liefde van de Taiwanezen voor hun omgeving en hun diepgaande cultuur heeft zich vertaald in de veelheid aan creatieve kunstvormen: schilderijen, gravures, ornamenten, beelden, beschilderde stoffen … Steeds met de inslag van de traditionele Chinese kunst, aboriginal art of verrassend moderne kunst. De kunstscene in Taiwan is hip en zeer levendig met verschillende kunstgallerijen en exposities in Taipei, Khaosiung en Taichung. Regelmatig worden er bekende en minder bekende Belgische artisten zoals Oilvier Pauwels, Martine Bossuyt en Heidi Voet uitgenodigd om te exposeren op een van de vele kunstbeurs in dit verre land. De Taiwanezen zelf houden van schoonheid en kunst en kunnen deze over het algemeen goed inschatten. Even inzoemen naar de kunstige zijde van de Taiwanezen.
Porseleinen tempelversieringen met afbeeldingen uit de Chinese mythologie @Glenn Casaer
Ihla Formosa, het mooie eiland
Taiwan werd in de 16de eeuw “ontdekt” door Portugese zeevaarders op hun weg naar Japan en later kwam ook enkele Portugeze schipbreukelingen aan land. Het eiland werd reeds bewoond door de lokale aboriginal bevolking en Chinese inwijkelingen. Daarom is de vermelding van de ontdekking van Taiwan een standpunt gekleurd met een Westerse bril. Wat wel buiten kijf staat is dat de voorbijvarende Portugezen het eiland de naam “Ihla Formosa”, het mooie eiland gaven. Door zijn subtropisch klimaat en geografisch karakter van vlakke kusten en een bergachtig binnenland, is de vrijgevige natuur zeer divers. Alishan is met zijn 2663m hoogte de hoogste top van het eiland en vormt het hoogtepunt in het centrale massief. Langs de westkust zijn en vruchtbare vlaktes, waar ook de grote steden en industrie liggen, langs de oostkust is het veel wilder en is er buiten enkele aboriginal-dorpen weinig bewoning, vanwege de grote kans op tropische stormen.
Alishan-berg met het hooggebergte van Taiwan @Taiwan Tourism
Het nationaal park van Kenting met beschermde unieke fauna en flora @Taiwan Tourism
De Taroko-kloof met het bijhorende nationale park is een van d spectaculairste natuursites van Taiwan. Indien de diplomatieke situatie tussen Taiwan en China niet zo complex zou zijn, zou de Taroko-kloof zeker een Unesco Werelderfgoedsite zijn. Het nationale park is gevormd door de imposante 19-km lange kloof, gevormd door de eeuwenlang erosie van de Liwu-rivier. De melkachtige rivier die zich tussen de marmerrotsen wurmt met op de achtergrond de groene hoge pieken, is een bijzonder tafereel dat veel kunstenaars inspireert.
Maar ook het natuurlijke hart van Taiwan, het Sun Moon meer, belichaamt de natuurlijke schoonheid van het eiland. Dan zijn er nog de hoge bergtoppen van Alishan, de wilde stranden van het natuurpark van Kenting, de bijzondere grillige rotsformaties van Yehliu, de ruwe kusttaferelenaan de oostkust … stuk voor stuk pareltjes die kunstenaars terecht blijven inspireren.
De melkachtige Liwu-rivier die door de Taroko-kloof meandert @Taiwan Tourism
Kleinschalige natuurlodge in het Taroko NP, gerund door de Truku aboriginals @Glenn Casaer
Aboriginals
Verweven met de natuur zijn uiteraard de mensen die er leven. De Taiwanezen ogen voor ons als een uniform volk, maar niets is minder waar. De oorspronkelijke bewoners van het eiland worden aboriginals genoemd. De meeste zijn volkeren met Austronesische achtergrond met een grote verwantschap in uiterlijke kenmerken en cultuur met Polynesische volkeren. Hun diepe spirituele connectie met hun natuurlijke omgeving, zoals de Taroko kloof, Alishan-berg of het Sun Moon meer zijn zeer opvallend.
De aboriginals zijn de oorspronkelijke inwoners van Taiwan. Na hen kwamen Chinese immigranten, Europese zeevaarders en Japanse overheersers… wat voor de hedendaagse smeltkroes heeft gezorgd die Taiwan is. De Amis, Truku, Thao, Paiwan … allemaal etnische groeperingen die nog zeer levendig zijn in Taiwan. Elk hebben ze hun eigen klederdracht, gezangen, gastronomie en cultuur. Taiwan is op vele gebieden een goed ontwikkeld land, zeker op vlak van onderwijs, dat ook doordrong tot deze volkeren. Door de bewustwording van hun eigen cultuur was er vanaf de jaren ‘80 een revival van de eigen identiteit en trots. Dat zie je ook in heel wat Taiwanese steden en dorpen: eigen feesten, dansen, muziek, kunst … en zelfs de architectuur van bepaalde gebouwen die de aboriginal cultuur meegeven. Een typische kunstvorm van de Taiwanese aboriginals, die men ook terugvindt bij andere Autronesische volkeren, is het gebruik van wrakhout om op te schilderen of om mee te sculpteren. Door de ligging van Taiwan tussen de straat van Taiwan en de Filipijnse zee, spoelen er regelmatig stukken hout aan, veelal van omgewoelde bomen.
Folkloristische feesten met de muziek van de aboriginals @Taiwan Tourism
De typische kunst om vanuit aangespoeld hout prachtige werken uit te snijden @Glenn Casaer
Aboriginal kunst in de stedenbouw in Taipei @Glenn Casaer
Een mooi voorbeeld van de kleurrijke invloed van de aboriginal kust, is wat legerveteraan Huang Yun-Fu in zijn dorpje rond Taichung schilderde. De huizen en straten werden allemaal met zeer kleurrijk met figuurtjes uit de Chinese mythologie, Taiwanese cultuur en aboriginal verhalen beschilderd. Zo kon hij op een slimme manier de afbraak van zijn dorp tegengaan. De overheid kon moeilijk een plaats die bij instagrammers zo populair was, afbreken. Jammer genoeg heeft de Taiwanese overheid de covid-periode wel gebruikt om delen te “verschonen” en is de toekomst van dit bijzonder kunstproject onduidelijk.
De kleurrijke tekeningen van veteraan Huang Yun-Fu @Taiwan Tourism
Traditionele kunst
Taiwan is voor de Chinezen een stukje afvallige provincie, voor de meeste Taiwanezen is hun eiland een eigen staat die apart staat van grote broer China. De Chinese cultuur is uiteraard wel prominent aanwezig op het eiland, gezien de vele immigranten over de eeuwen heen. Opmerkelijk is dat je er eigenlijk een authentiekere vorm terugvindt van de Chinese cultuur. De reden is dat de Culturele Revolutie in China de cultuur letterlijk kort en klein geslagen heeft. Taiwan was op dat moment het bastillion van Guomindang, de tegenhangers van de Communisten en heeft deze vernietiging niet meegemaakt. In Taiwan kan je dan ook verrassend genoeg de Taoïstische rituelen terugvinden, zoals dat in China vroeger moet plaatsgevonden hebben. De leider van de Goumindang was generaal Chiang Kai-shek, met zijn vlucht voor de Communisten, nam hij een groot stuk van de enorme kunstcollectie van de Verboden Stad van Beijing mee naar Taiwan. In het National Palace museum kan je dan ook topwerken terugvinden van de Chinese kunst. Een topcollectie met stukken zoals de befaamde levensgrote bloemkool uit jade gekerfd, zelfportretten van de keizers of de nauwkeurig gedetailleerde ovalen boot met passagiers en een gedicht van 300 tekens op de bodem gekerfd … en dit alles uit een olijfpit van 4 cm!
Een bootje met uitgewerkte figuren, klapdeurtjes en een gedicht op de botem, op slechts een pit van 4 cm @Palace Museum
De Chinese geloofsbeleving, veel authentieker dan in China zelf @Glenn Casaer
Moderne kunst
Taipei en Kaohsiung zijn moderne steden met moderne musea en heel wat bijhorende architectuur. De architecturale kroon zal wellicht het Taipei 101 gebouw zijn, dat op een gegeven moment de hoogste gebouw ter wereld was. Het bulkt van de Chinese symboliek in een modern jasje en staat symbool voor de economische grootmacht die Taiwan geworden is.
Maar ook in de straten van de hoofdstad zal de kunszinnigheid van de Taiwanezen zijn sporen achterlaten, zoals in Bopilao waar moderne street art hand in hand gaat met de oude steegjes. Voor de liefhebbers van graffiti, enkele straten verder vind je mooie graffiti kunstwerken in het district Ximending.
Taipei 101 vol met Chinese symboliek, zoals de ronde Chinese munt @Glenn Casaer
De gezellige straatjes van Bopiliao in Taipei @Glenn Casaer
Ook op vlak van moderne kunst heeft het kleine land ook een mooie reputatie opgebouwd met namen als Yu Shui-Long, Yim Maukun en Ju Ming. Deze laatste heeft een schitterend museum geïntegreerd in het Taiwanese platteland. Ju Ming heeft een aparte stijl waarbij hij met natuurlijke elementen, vooral rotsen, figuren gaat afbeelden. Zo heeft hij een serie over het Taiwanese leger, maar het zijn vooral zijn Tai Chi beelden die in de natuurlijke omgeving volledig tot hun recht komen … en wist je dat centrum Brussel op een van de drukke boulevards ook een beeld van Ju Ming staat?
Beelden in de tuin van het Ju Ming museum @Glenn Casaer
In centrum Brussel staat een beeld van de Tai Chi serie van Ju Ming @Glenn Casaer
Goed om weten
Taiwan is een relatief klein eiland met een oppervlakte iets groter dan België. Het eiland heeft een centrale bergeketen en hierdoor kan je letterlijk een mooie rondreis maken van het eiland, reken hiervoor een kleine 2 weken. De gidsen zijn er van een hoog niveau met een goede kennis van het Engels. Voor de authentieke ontmoetingen met de dorpen met aboriginals moet je meestal wat buiten de platgetreden paden begeven.
Door zijn ligging kan je perfect Taiwan combineren met delen van China, Japan of Zuid-Korea.
Eva Air, de Taiwanese luchtvaartmaatschappij, heeft heel wat verbindingen met andere Aziatische landen.
Het beste reisseizoen is van oktober tot en met mei. In de zomer wordt het land geteisterd door stormen en taifoons
Voorbeeldprogramma:
12-daagse rondreis met Taroko, Kenting en Sun Moon lake
We werken samen met jouw reisagent graag jouw reis op maat uit. Puur Taiwan of in combinatie met een buurland voor een langere reis.
Pic Credits: @Taiwan Tourism, @Ju Ming museum @Palace museum @Glenn Casaer
