De historische springplank van Japan
Japan dat is natuurlijk kimono’s, Pokemon, sushi, sumo-worstelaars, anime … Maar wist je dat er in Japan historisch ook heel wat buitenlandse invloeden in het land gekropen zijn: bier, vuurwapens, kerken, Europese desserts, Chinatowns en zelfs Nederlandse leenwoorden in de Japanse taal…
De bruisende havenstad van Nagasaki
Welkom op Kyushu, het derde grootste eiland van Japan en zowel historisch als economisch enorm belangrijk. Het eiland is steeds de springplank geweest naar het vasteland. De afstand tussen Fukuoka en Zuid-Korea is slechts een goede 350 kilometer. De oversteek van de straat van de Straat van Korea is daarom de springplank van het Aziatische vasteland naar de eilanden van Japan. Zo is in de pre-historie metaalbewerking en paardrijden binnengekomen en dan later het Chinese schrift, staatsleer, Boeddhisme en nog zoveel meer. Deze springplank heeft Japan gemaakt tot het land dat het vandaag is. De belangrijke havensteden van Kyushu, Nagasaki en Fukuoka, speelden en spelen nog steeds een belangrijke rol in de internationale wereldhandel. Historici zien Kyushu dan ook als de bakermat van het oude Japan. Het eiland ligt dan ook in het Oosten van Japan, de plaats waar de zon opkomt.
Mount Aso, vulkaan in het midden van het eiland Kyushu
Daizafu schrijn, een van de culturele highlights van Fukuoka @Glenn Casaer
Kyushu, en zeker Nagasaki, hebben een zeer Europese, zelfs Hollandse uitstraling. Het Delfts blauw is regelmatig in tegels en versieringen te vinden, je kan in de stad Nijntje-koekjes kopen en Nederlandse namen zijn regelmatig te zien op gebouwen of historische locaties.
De Nederlandse zeevaarders hebben in Azië natuurlijk heel wat invloed gehad, denk maar aan de handelsposten in Indonesië. Ook in Japan heeft de VOC een zeer bijzondere rol gespeeld. De Nederlanders waren een van de eerste Europese naties die in de 17de eeuw handel dreven met Japan. Tijdens de Sakoku-periode, wanneer de Japanse Shogun het land volledig afsluit voor de buitenwereld, waren de Nederlanders samen met de Chinezen de enige buitenlandse naties die met Japan handel mochten drijven. De Nederlandse zeevaarders moesten werken vanuit een speciaal handelspost op het eiland Deshima, voor de kusten van Nagasaki. Reconstructies van Deshima kan je in Nagasaki bezoeken, een sympathieke wijk met houten gebouwen en heropgebouwde opslagplaatsen aan de rivier. De Nederlanders hebben dankzij hun historisch unieke handelspositie veel voor Japan betekend. Zo introduceerden ze materialen zoals rubber, glas, kurk en nikkel, en nieuwe technologieën zoals lampen, pistolen, scalpels en pennen. Voor veel van deze “nieuwe” dingen gebruikten de Japanners de Nederlandse woorden, die tot op vandaag nog bestaan. Enkele voorbeelden: “koohi” is natuurlijk “koffie”, “biiru” komt van het andere belangrijke vocht “bier”, “mesu” is het Japans voor een scalpel en komt van het Nederlandse “mes”, “hoppu” is de plant “hop”, “karan” is een “kraan” en “supoito” is een pipet en komt van “spuit”. En zo zijn er nog een heleboel leuke leenwoorden die soms herkenbaar zijn en andere keren al moeilijker te raden.
De liefhebbers van pretparken kunnen op Kyushu zelfs het pretpark Huis Ten Bosh bezoeken. Een pretpark met Nederland als thema, voor de fans!
Een van de straten in Deshima, de oude pakhuizen van de Nederlanders die heropgebpouwd werden @Sophietica
Traditonele Japanse taferelen op de luchthaven van Nagasaki, de invloed van het Delfts blauw duidelijk zichtbaar @Glenn Casaer
De allereerste Europeanen in Japan waren Portugese gestrande zeevaarders op het eiland Tanegashima. Zij veranderen de interne geschiedenis van Japan, want hun bruuske intrede zorgde door de introductie van musketten, vuurwapens. Waar men in Japan met het zwaard en de loyaliteit van de samurai-code vocht, brachten de vuurwapens deze traditionele waarden zwaar in het gedrang. De interne oorlogsvoering werd heruitgevonden en de Japanse kastelen waren eigenlijk niet gebouwd tegen de musketten en kanonnen die hun intrede deden. De buitenlandse invloeden die de regerende samurai-elite onder druk zetten, was een van de redenen waarom de shogun Japan enkele eeuwen later totaal voor de buitenwereld zou afsluiten. De Portugezen brachten via Franciscus Xavierus, die men vanuit Goa liet overkomen, het Christendom binnen en bekeerden ook heel wat Japanners. Op Kyushu kan je dan ook verschillende kerken terugvinden die o.a. ook door de Fransen werden gebouwd. Vooral de indrukwekkende Oura kerk in Nagasaki is een majestueus gebouw en wordt als een van de belangrijke sites van Nagasaki gerekend. Nu nog is het christendom voor sommige Japanse families een belangrijk geloof.
De Oura kerk in Nagasaki met een heel museum gewijd aan het Christendom in Japan @Glenn Casaer
Ukiyo-e print met een deel van de slag van Sekigahara, waar de vuurwapens, geïntroduceerd door de Portugezen, de oorlosgvoering veranderden @WikiCommons
De Portugezen hebben ook hun stempel gedrukt op de Japanse taal met enkele leenwoorden, zoals: “pan” dat uit het Portugese “pão” komt en brood betekent, “tabako” wat uiteraard tabak betekent en “manto” wat mantel betekent. Ook het beroemde dessert van Nagasaki de Castella cake, een soort zachte biscuitcake, vindt zijn origine in de Portugese keuken.
De Chinezen hebben uiteraard ook veel invloed uitgeoefend op de Japanse geschiedenis. Het schrift, heel veel woorden, het boeddhisme, de stedenbouw, de hofhouding, Confuciansme, … allemaal overgekomen via handelsrelaties en Japanse studenten die naar China trokken om daar te studeren. Vooral tijdens de Han en Tang dynastie, als de Chinese invloedsfeer op zijn hoogst was, is er veel invloed geweest. In het museum van Fukuoka kan je een 2000-jaar oud zegel zien dat de de Chinese Han keizer aan een Japanse gezant schonk, in Nagasaki is een indrukwekkende Chinatown met een heerlijke keuken en in de gastronomie van Kyushu zijn er tal van Chinese invloeden terug te vinden.
De typische Yatai, uitrolbare uitstalletjes, in het centrum van Fukuoka @Glenn Casaer
Het voormalige bankgebouw van Hong Kong Shanghai Bank (HSBC) in Westerse stijl in Nagasaki @Glenn Casaer
Kyushu is zeker het meest historisch kosmopolitische eiland van Japan. Deze gezellige mix aan Japanse cultuur en buitenlandse invloeden kan je opsnuiven in de steden van Fukuoka, Nagasaki en ook Kumamoto en Kagoshima. Maar eris zo veel meer te zien. Op Kyushu vind je tal van prachtige Shinto-schrijnen die harmonieus opgaan in de natuur, boeddhistische tempels met en eeuwenoude geschiedenis en ook enkele industriële vooroorlogse sites zoals Gunkanjima.
Hashima, ook gekend als Gunkanjima, is een eiland dat op een uur varen van Nagasaki ligt en was rond 1950 de drukst bevolkte regio ter wereld met 6000 inwoners op een eiland van minder dan een vierkante km! Onder het eiland vond men begin 20ste eeuw een grote hoeveel steenkool, een belangrijke energiebron op dat moment voor de industriële evolutie van Japan. In het museum, net voor je de ferry neemt naar Hashima, wordt de geschiedenis en de invloed van het eiland op heel Japan goed uitgelegd; het allereerste betonnen gebouw in Japan werd op Gunkanjima gebouwd en het eiland was voorlooper in de cinema-entertainment. Het eiland is momenteel een verlaten site zonder inwoners, want door de slinkende reserves kool en andere energiebronnen in opmars, werd het eiland in de jaren ‘70 verlaten. Alhoewel je met een bezoek aan het eiland niet vrij kan rondlopen, je moet een groep volgen langs de veilige paden, is het bezoek zowel fotografisch als emotioneel aangrijpend. En liefhebbers van films zullen de site misschien herkennen als locatie in de James Bond film Skyfall.
Boottocht naar Hashima/Gunkanjima vanuit Nagasaki @Glenn Casaer
Indrukwekkende site van het industriële Japan en ongelooflijk voor fotografie @Glenn Casaer
Iki Islandlife
Het eiland van Iki, te bereiken met de ferry vanuit Fukuoka, is in Japan geroemd om zijn natuurlijke schoonheid en het dagelijkse leven op het ritme van de zee. Een meerdaagse uitstap naar Iki is een stapje terugzetten van de drukke Japanse steden.. Iki staat voor ontspanning, natuur en rust. Gastronomisch want men kweekt er al lang koeien voor de wagyu-beef, de vissers brengen dagelijks een grote variëteit aan vissen op de markt en het zuivere water is ideaal om sake te brouwen. De groene heuvelachtige omgeving, samen met de blauwe zee aan het uiteinde van de einder zorgen voor een harmonieuze omgeving. Een eiland voor de levensgenieters, veel contacten met de vriendelijke eilandbewoners en tradities en cultuur die authentiek gebleven zijn met enkele interessante festivals met de nodige tempeltjes en schrijnen over heel het eiland.
Uitzicht over het groene eiland van Iki @Glenn Casaer
De trotse vissers met hun ochtendbuit op de markt van Iki @Glenn Casaer
Het eiland Kyushu is minder druk bebouwd als zijn populaire tegenhanger Honshu en je vindt er indrukwekkende natuur met bijvoorbeeld de omgeving van de vulkaan Mt Aso, de Takachicho-kloof met de vele natuurlijke watervallen en het groene eiland Yakushima dat bedekt is met een eeuwenoud bos van cypressen. De levensgenieters zullen zeker hun hartje ophalen aan de vele onsen, natuurlijke warmwaterbronnen, waar bijvoorbeeld Beppu, Kurokawa en Yufuin voor gekend zijn.
Kyushu is minder gekend dan het eiland Honshu, waar de meeste rondreizen Japan op doorgaan met Osaka, Kyoto en Tokyo vaak in een reisprogramma. Minder gekend, betekent ook minder druk en buiten de platgetreden paden. Een ideaal eiland voor reizigers die buiten de drukte willen zitten, genieten van gastronomie en Japanse baden en eens een andere kant van Japan willen ontdekken.
Takachiho-kloof natuurwonder van Kyushu
Gerafineerde gastronomie met een thee-sommelier tussen de theevelden @Glenn Casaer
Goed om te weten
Met de Wereldexpo Osaka 2025 in het vooruitzicht, heeft de Japanse overheid meer regio’s toeristisch willen uitbouwen en daarom is in 2023 de Shinkansen-lijn doorgetrokken van Honshu, het hoofdeiland, naar Kyushu met belangrijke stops in Fukuoka en Nagasaki.
Kyushu is goede mix van cultuur, natuur, gastronomie, relaxen en actief reizen en een alternatief voor een boeiende reis Japan.
Kyushu kan perfect gecombineerd worden met een rondreis Zuid-Korea, er zijn lijnferries tussen Busan in Zuid-Korea en Fukuoka in Japan.
Samen met jouw reisagent adviseren we jou graag verder. Hierzijn enkele voorbeeldprogramma’s Japan, die te combineren zijn met Kyushu:
13-daagse Honshu in alle vrijheid met een tempelovernachting en verblijf in de bergen
17-daagse rondreis Honshu met een vrij complete rondreis op het hoofdeiland
12-daagse rondreis Zuid-Korea, te combineren met de ferry van Busan naar Fukuoka
Japan is een veelgevraagde bestemming, in sommige periodes zeer druk met een tekort aan treinpassen en gidsen. Plan je reis goed op voorhand met jouw reisagent!
